ویکتور شکلوفسکی (1984-1893)

ویکتور بوریسوویچ شکلوفسکی به سال 1893 در سن پترزبورگ به دنیا آمد. در ابتدای جنگ به عنوان آموزش دهندۀ کار با ماشین های مسلح، داوطلبانه وارد ارتش روسیه شد. در 1916 انجمن مطالعات زبان شاعرانه را با کمک حلقۀ زبان شناسی مسکو راه اندازی کرد. شکلوفسکی از همراهان انقلاب فوریه 1917 بود. دولت موقت وی را به عنوان دستیار کمیسار به جبهۀ جنوب غرب فرستاد که مجروح شد و نشان شجاعت دریافت کرد. بعد از آن به عنوان دستیار کمیسار سپاه اعزامی روسیه به ایران (ارومیه) آمد. او در اوایل 1918 به سن پترزبورگ برگشت او در برابر بلشویسم قرار گرفت و جرئی از طرح ضد بلشویکی که اعضای حزب انقلابیون سوسیالیست آن را ترتیب داده بودند، پس از افشا شدن طرح توسط چکا، او برای مخفی شدن به نقاط مختلف روسیه و اوکراین سفر می کرد تا نهایتا ً در 1919 به واسطۀ دوستی اش با ماکسیم گورکی مورد عفو قرار گرفت. دو برادر او توسط حکومت شوروی در سالهای 1918 و 1937 اعدام شدند و خواهر او در سال 1919 در سن پترزبورگ از فرط گرسنگی درگذشت. او از دوستان نزدیک کارگردان معروف روسی سرگی آیزنشتاین بود و در 1923 ارزیابی منتقدانۀ مفصلی از زندگی و آثار او منتشر کرد. فیلمنامه های او بین دهۀ 1920 تا 1970 میلادی توسط کارگردانان مطرح شوروی مانند کولِشوف، پودوکین و بارنِت به فیلم تبدیل شد. او از پایه گذاران و بسط دهندگان موثر مفهوم آشنایی زدایی به شمار می رود که در مقالۀ "هنر به مثابۀ تکنیک" در کتاب مجموعه مقالات اش "نظریۀ نثر" 1923 به آن پرداخته است، بعلاوه او نقدها و بیوگرافی های مهمی راجع به نویسندگانی همچون استرن، گورکی، مایاکوفسکی و تولستوی نوشته است. آثار شکلوفسکی به تأثیر به سزایی در پیشبرد فرمالیسم روسی به سمت درک فعالیت ادبی به مثابۀ بخش منسجمی از عمل اجتماعی دارد، ایده ای که بخش مهمی از آثار میخائیل باختین و دانشمندان روسی و مکتب پراگ ِ نشانه شناسی است.

خلاصه ای از کتاب "یک سفر احساساتی" A Sentimental Journey  (به زبان انگلیسی) که مربوط به ایام اقامت او در ارومیه است را می توانید از اینجا دریافت کنید.

.